TO ZΩΝΤΑΝΟ ΚΕΝΟ: Aναζητώντας το “Κάτι” που δεν είναι “Τίποτε”--Γράφει η Σάση Χότζογλου--ΖΕΝΙΘ-

TO ZΩΝΤΑΝΟ ΚΕΝΟ: Aναζητώντας το “Κάτι” που δεν είναι “Τίποτε”--ΖΕΝΙΘ--

TO ZΩΝΤΑΝΟ ΚΕΝΟ

Aναζητώντας το “Κάτι” που δεν είναι “Τίποτε”

Γράφει η Σάση Χότζογλου

“Σήμερα ο κενός χώρος δεν αναγνωρίζεται ως άδειος.

Είναι μια θάλασσα δυναμικής ενέργειας.

Σαν ένας πίδακας υδρατμών δίπλα σ’ έναν ορμητικό καταρράκτη”.

Harold Puthoff, φυσικός

Αν και χρησιμοποιούν λέξεις για να εξηγήσουν το Κενό. Το κενό είναι τέτοιο που δεν μπορεί να εκφραστεί. Αν και λέμε πως ο «νους είναι ένα λαμπερό φως»

Εντούτοις βρίσκεται πέρα από όλες τις λέξεις και τα σύμβολα.

Αν και ο νους είναι στην ουσία του κενός, αγκαλιάζει

Και περιέχει όλα τα πράγματα.

Από το τραγούδι της Μαχαμούντρα

Του Θιβετανού Βουδιστή Τιλόπα

Ο άνθρωπος είναι το μόνο ον μέσα στην ιστορία του πλανήτη μας, που μπορεί να γνωρίζει ότι υπάρχει τόσο αυτός όσο και ο κόσμος μέσα στον οποίο ζει. Είναι το μόνο ον που μπορεί να απορεί και να διερωτάται για την ύπαρξη αυτή καθ’ εαυτή, αλλά και έξω από αυτήν, για τη γύρω του πραγματικότητα. Και είναι πολύ διασκεδαστικό να διαπιστώνεις ότι ένα σημαντικό ερώτημα στην φυσική είναι: «Τι είναι κενό;». Πρόκειται, όμως, για ένα ερώτημα πάρα πολύ σημαντικό και ο σκοπός της γνώσης είναι να μας αποκαλύπτει κάθε τόσο την πραγματική φύση του κόσμου, ενός κόσμου μέσα στον οποίο υπ-άρχουμε, μας περιβάλλει και στον οποίο “τα πάντα ρει” κατά Ηράκλειτο, τον αρχαίο Έλληνα φιλόσοφο. Για να διαλύσουμε δε την άγνοιά μας, είναι απαραίτητο να κατανοήσουμε τόσο τη φύση του εξωτερικού κόσμου όσο και του “εγώ”· δηλαδή, αυτά που γενικά ονομάζουμε “πραγματικότητα”.

Αυτό που αντιλαμβανόμαστε ως πραγματικότητα -σαν πυκνή και αδιαπέραστη ύλη- είναι καθ’ εαυτού κενό, δηλαδή, μεγάλα πεδία(ενεργειακά σύννεφα) ηλεκτρονίων με ελάχιστη ύλη ή συμπαγή ενέργεια στο κέντρο. Με άλλα λόγια, ζούμε σ’ ένα σύμπαν δημιουργημένο από «αντικείμενα» που είναι στην πραγματικότητα 99% κενό. Ο κενός χώρος μπορεί να γεμίσει με διεργασίες που ονομάζονται εικονικές: Με πράγματα που μπορούν να ξεπροβάλλουν για λίγο κι έπειτα να ξαναχάνονται. Αυτά τα εφήμερα πράγματα αποτελούν μέρος του κενού. Η δε ύλη όπως την γνωρίζουμε είναι μια κατασκευή των ανθρωπίνων αισθήσεων. Παρόλο, όμως, που είναι 99,99% κενή, συμφωνούμε όλοι υποσυνείδητα να είναι «στερεή» και μπορούμε να στηριχτούμε πάνω της, δεν μπορούμε να περάσουμε μέσα από αυτή, ούτε και να δούμε μέσα από αυτή (εκτός από διαφανή ύλη –όπως ένα τζάμι). Η αλήθεια, λοιπόν, είναι ότι η ύλη είναι άδεια. Είναι απλά μια ομαδική συνδημιουργία της ανθρώπινης συνειδητότητας. Είναι απλώς ενέργεια που έχει δεχτεί πληροφορίες οι οποίες την διαμορφώνουν σε υλικά σωματίδια τα οποία μπορούν επίσης να γυρίσουν στην αρχική τους κατάσταση μέσα στο «κενό» που είναι γεμάτο με σχεδόν απεριόριστη άμορφη ενέργεια.

Σύμφωνα δε με το φυσικό Fritzjof Capra στο βιβλίο του Tο Ταό της Φυσικής, «Aυτά τα δυναμικά σχέδια από ενεργειακές δέσμες σχηματίζουν τις σταθερές, πυρηνικές, ατομικές και μοριακές δομές που συγκροτούν την ύλη και της δίνουν τη μακροσκοπική στέρεη όψη της, κάνοντάς μας έτσι να πιστεύουμε πως είναι φτιαγμένη από κάποια υλική ουσία. Στο μακροσκοπικό επίπεδο αυτή η ένδειξη ουσίας είναι μία χρήσιμη προσέγγιση, αλλά στο ατομικό επίπεδο δεν έχει πια νόημα. Tα άτομα αποτελούνται από σωμάτια κι αυτά τα σωμάτια δεν είναι φτιαγμένα από κάποια υλική ουσία. Όταν τα παρατηρούμε, δε βλέπουμε ποτέ ουσία. Αυτό που παρατηρούμε είναι δυναμικοί διασχηματισμοί, που αλλάζουν ο ένας μέσα στον άλλον – ένας συνεχής χορός ενέργειας».

Ακόμη πιο περίεργο είναι ότι ένα σωματίδιο μπορεί να εμφανιστεί συγχρόνως σε πάνω από μία θέση. Σ’ ένα πείραμα ένα σωματίδιο εμφανίστηκε σε 3.000 μέρη συγχρόνως. Εδώ σηκώνουμε τα χέρια μας ψηλά. Πως να εξηγήσουμε το γεγονός ότι οι επιστήμονες φωτογραφίζουν ένα σωματίδιο που φαίνεται να είναι σε πολλά μέρη συγχρόνως; Η μονή λύση είναι να αλλάξουμε την αντίληψη μας για το τι είναι ύλη, τι είναι χώρος και χρόνος.

Στο παρελθόν λεγόταν ότι η φύση φοβάται το κενό και ότι το κενό είναι ένα τίποτε, είναι η έλλειψη του παντός, είναι το μηδέν. Το κενό είχε θεωρηθεί ως απουσία της ύλης. Σήμερα η επιστήμη κατανοεί το κενό ως μια κατάσταση ελαχιστότατης ενέργειας. Δηλαδή, δεν υπάρχει άλλη κατάσταση ενέργειας κατώτερη απ’ αυτήν που επικρατεί στο κενό, αλλά το κενό επίσης απέχει πολύ του να είναι ένα τίποτε.

Το κενό, για τους σημερινούς επιστήμονες, είναι κάτι το υπερβολικά πλούσιο. Αυτή η υποτιθέμενη “κενότητα” δεν είναι καθόλου άδεια: περιέχει τεράστιες ποσότητες δυσδιάκριτης, ισχυρής ενέργειας και αναλογικά, υπάρχει περισσότερη ενέργεια σε ένα κυβικό εκατοστό κενού χώρου(περίπου το μέγεθος ενός βώλου) από ό,τι στο γνωστό σύμπαν συνολικά.

Και ο διευθυντής του CERN Carlo Rubbia λέει: «Το κενό είναι το βασίλειο όπου συμβαίνουν τα πάντα. Μέσα σ’ αυτό μεταμορφώνονται οι δυνάμεις και η ύλη. Και το κενό, χάρη στην κβαντική μηχανική, είναι ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον μέσον. Στο εσωτερικό του κενού, μέσω των μεταστάσεων που συμβαίνουν συνεχώς και αυθόρμητα υπάρχουν μεταμορφώσεις. Το κενό μεταμορφώνεται σε ζεύγη ύλης-αντιύλης και καθίσταται και πάλι κενό. Το κενό, λοιπόν, αποκτά, για σύντομες στιγμές, αφάνταστο πλούτο. Τότε το κενό αρχίζει να γίνεται κάτι εξίσου ενδιαφέρον με την ύλη».

Κοσμικό Πλήρες και αρχαίες φιλοσοφίες

Γνωρίζουμε ήδη, όπως προαναφέρθηκε, πως το σύμπαν αποτελείται από τμήματα ύλης που κινούνται στο χώρο και το χρόνο. Η δε ύλη είναι μια δεσμευμένη μορφή ενέργειας, και ο χώρος και ο χρόνος είναι ένα ενιαίο δυναμικό στοιχείο που αλληλεπιδρά με την ύλη και την ενέργεια σε όλες τους τις μορφές. Επιπλέον, οι διάφορες μορφές ενέργειας αναδύονται από ένα θεμελιώδες πεδίο του σύμπαντος έχει ονομαστεί κβαντικό κενό, ενοποιημένο κενό και υπερχώρος. Είναι ένα «κοσμικό πλήρες» (που είναι το αντίθετο του άδειου) γεμάτο από ενέργεια και πληροφορίες. Είναι η μήτρα όλων όσων υπάρχουν και το φόντο όσων συμβαίνουν στο χώρο και το χρόνο.

Όπως επεσήμανε ο φυσικός Τζον Γουίλερ(John Wheeler) δεν μπορούμε να σκεφτόμαστε ότι τα σωματίδια, τα οποία αποτελούν την ύλη, έχουν τοποθεσίες στο χωροχρόνο. Στην υπαρξιακή φυσική δεν αποτελούν υπάρξεις, παρά μόνον ουσίες. Οι ενδείξεις για τη ρεαλιστική ύπαρξη του κενού προέρχονται από τη νέα φυσική και την κοσμολογία. Όλο και περισσότεροι επιστήμονες καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι το επίπεδο των κβάντων(υποατομικά σωματίδια), και του ιδίου του χωροχρόνου δεν είναι το υπέρτατο επίπεδο του σύμπαντος. Υπάρχει και ένα επίπεδο κάτω από τα κβάντα και το χωροχρόνο, ένα επίπεδο από το οποίο αναδύθηκαν ο χωροχρόνος και τα κβάντα.

“Η πραγματικότητα είναι τόσο κενή όσο και μη κενή”. Αναγνωρίζοντας κάτι τέτοιο, τα βουδιστικά κείμενα της Βαζραγιάνα επιδιώκουν τον έλεγχο του συνειδησιακού μηχανισμού δόμησης της πραγματικότητας. Το μηχανισμό που αποτυπώνει όλα τα άπειρα σύμπαντα τα οποία βιώνουμε. Όταν δε αποκτήσουμε τον έλεγχο, θα βρεθούμε πραγματικά μπροστά σε μια απίστευτη Πύλη. Και όπως λέει σχετικά ο Σρι Αουρομπίντο: «Πανίσχυρες δυνάμεις βρίσκονται κλεισμένες μέσα στα κύτταρα της Φύσης. Μπορούμε να επιβεβαιώσουμε για τον εαυτό μας ότι ο ύπνος, η τροφή, η βαρύτητα, οι αιτίες και τα αποτελέσματα, όλα όσα αποκαλούμε φυσικούς νόμους, είναι νόμοι στο βαθμό που τα πιστεύουμε. Μοιάζουν με αυλάκια στο δίσκο ενός γραμμοφώνου, ένα άπειρο αλληλοδιαπερώμενων συμπάντων. Αν αλλάξει το άτομο το επίπεδο συνειδητότητάς του, αλλάζει και το αυλάκι. Γιατί, η συνείδηση μπορεί να επιδρά πάνω στην ύλη και να την μεταμορφώνει. Όλοι οι νόμοι, λοιπόν, δεν είναι τίποτα άλλο παρά μόνο μόνο ¨συνήθειες¨».

Ο κενός χώρος, κατά τη κβαντική φυσική, μπορεί να γεμίσει με ενεργειακές διεργασίες που ονομάζονται εικονικές: με πράγματα, δηλαδή, που ξεπροβάλλουν για λίγο κι έπειτα ξαναχάνονται. Και αυτά τα εφήμερα πράγματα αποτελούν μέρος του κενού. Με την έννοια του κβαντικού κενού ή και αλλιώς κβαντικού αφρού, επιβεβαιώθηκε επιστημονικά η ύπορξη μιας υποσυμπαντικής πραγματικότητας που γεννά και απορροφά υλοενέργεια κατά τρόπο θαυμαστό.

Όλος ο άπειρος χώρος λοιπόν έξω, και ο ενδοσυμπαντικός καλύπτεται από το στατικό πεδίον του κενού γεμάτο από ηλεκτρόνια και φωτόνια, το γεννητικό των σωματιδίων, τη μεριστή ουσία των Πυθαγορείων και την άποιο ύλη των Στωικών που αναμειγνυόμενη πλήρως με την συνεχή ουσία, δημιουργούν το Ορφικόν ωόν, τον πρόδρομο της δημιουργίας ενός σύμπαντος. Και οι Στωικοί αποκαλούν ως Θεό(θέω=ενεργώ) μια πανίσχυρη φωτιά που διοχετεύει εν σπέρματει την συνείδηση(Λόγο) της δημιουργίας. Οι δε ιδεατοί κόσμοι της μεριστής ουσίας μοιάζουν με «σκουληκότρυπες» και «γέφυρες» ή «αφρούς» που γεννιούνται και πεθαίνουν.

Επίσης, να θυμηθούμε εδώ και το Αείζωον Πυρ του Ηράκλειτου! Είναι η γνωστή η Ηρακλείτεια «κοσμολογία της φωτιάς», η ιδέα πως το «αείζωον πυρ» είναι που «εποίησε» τον κόσμο, αυτό μόνο του: «τον κόσμο τούτο, τον ίδιο για όλους, ούτε θεός ούτε άνθρωπος τον έκανε, μα ήταν πάντα και είναι θα ‘ναι πυρ αείζωο, που ανάβει με μέτρο και σβήνει με μέτρο». «H ουσία του κόσμου», κατά τον Hράκλειτο επίσης, «είναι νοητή ως πυρ». Πριν δε και από τον Hράκλειτο ανάλογη σκέψη είχε κάνει ο Αναξιμένης, ενώ ο Αριστοτέλης, αργότερα, θέλησε να την τεκμηριώσει, υποστηρίζοντας ότι το πυρ συνιστά κοσμολογική αρχή, γιατί είναι το «λεπτομερέστατον» και περισσότερο από όλα τα στοιχεία «ασώματον», και ακόμα «κινείται και κινεί τα άλλα πρώτως». «H φωτιά», λέει σε άλλο απόσπασμά του ο Hράκλειτος, «τρέπεται σε θάλασσα, και η θάλασσα γίνεται κατά το ήμισυ γη, κατά το ήμισυ “πρηστήρ”, πύρινο ρεύμα».

Σήμερα, γνωρίζουμε πλέον ότι αυτό είναι πέρα για πέρα μια αναμφισβήτητη αλήθεια, και ότι η ύλη και η ενέργεια είναι το ίδιο πράγμα σε διαφορετική κατάσταση αλληλένδετα μεταξύ τους, που γίνονται πότε η ενέργεια ύλη και άλλοτε η ύλη ενέργεια. Και είναι αδύνατον να προβλέψουμε με απόλυτη σιγουριά ένα ατομικό γεγονός. Μπορούμε να πούμε μόνο πόσο πιθανό είναι αυτό να συμβεί. Στο ατομικό και στο υποατομικό επίπεδο δεν υπάρχουν στερεά σωματίδια, αλλά κύματα απείρων πιθανοτήτων. Το κενό, λοιπόν, είναι πιο πλήρες από το πλήρες.

Το ενοποιημένο παρελθόν-παρόν και μέλλον εν δυνάμει…

Η φύση και η συμπεριφορά των σωματιδίων εξαρτώνται από την κατάσταση του κενού. Και αυτό είναι το κλειδί του προβλήματος και του τρόπου με τον οποίο εξελίσσεται το κενό. Η επιστημονική κοινότητα των φυσικών πιστεύουν πως το κενό άλλαξε την δομή του, με την μεταμόρφωσή του, από τότε που δημιουργήθηκε το σύμπαν ως σήμερα, κατά τρόπο εξαιρετικά βαθύ στις ενεργειακές δέσμες του. Τα πειράματα που γίνονται σήμερα, έχουν σαν στόχο να θέσουν μια τεράστια ενέργεια εντός του κενού. Εξουδετερώνοντας την ύλη και την αντιύλη μέσα σε εξαιρετικά σύντομο χρόνο, μπορούν, τρόπος του λέγειν, να ζεστάνουν το κενό. Άρα υπάρχει η δυνατότητα να μεταμορφωθεί το κενό του σήμερα σε κενό του χθες βλέποντας το αύριο. Και να έχουμε έτσι, για μια πολύ μικρή στιγμή, την δυνατότητα να κοιτάξουμε αυτό που συμβαίνει σ’ αυτό το κενό το οποίο βρίσκεται σε διαφορετική κατάσταση. Και ναι, είναι άρα δυνατόν να φανταστούμε ότι, σ’ αυτές εδώ τις συνθήκες, οι κανόνες του παιχνιδιού αλλάζουν!

Γιατί, στο κβαντικό, υποατομικό επίπεδο η σύνθεση αυτού που αντιλαμβανόμαστε ως χώρο ή διάστημα και της ύλης είναι πανομοιότυπη. Δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα στο χώρο(κενό) και στην ύλη. Όπως είχε πει και ο Αϊνστάιν: «Καθετί είναι κενό και η μορφή είναι συμπυκνωμένο κενό». Υποατομικά δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα στην καρέκλα, τον καναπέ, τα χέρια μου, τον Η/Υ μου και τον αέρα ή το κενό που υπάρχει ανάμεσά τους. Αν είχαμε άλλη διακριτική ικανότητα των αισθήσεων θα βλέπαμε τα μόρια της σκόνης να ίπτανται, δηλαδή, αν φορούσαμε “υποατομικά γυαλιά”, ο κόσμος θα έμοιαζε με σωματίδια που κινούνται στο κενό. Ευτυχώς που δεν τα βλέπουμε και έτσι μπορούμε να βλέπουμε ο ένας τον άλλον! Και αυτό εξαρτάται από την δυναμική των αισθήσεών μας. Την διακριτική μας ικανότητα. Είναι θέμα, λοιπόν, δυνατοτήτων των αισθήσεών μας. Όπως, ανάλογα με το επίπεδο συνειδητότητας στην οποία βρισκόμαστε, κατανοούμε ή δεν κατανοούμε κάποια πράγματα.

“Εκείνο που υπήρξε, είναι και θα είναι -είτε υπάρχει σύμπαν είτε όχι, είτε υπάρχουν θεοί(ενέργειες) είτε όχι είναι ο Χώρος” λέει η εσωτερική Διδασκαλία. Καθώς και «…ο πρωτογεννημένος βγήκε από το Χάος και το Πρωταρχικό Φως (ο Κεντρικός Ήλιος)», γράφει στη Μυστική Δοξασία η Ε.Π.Μπλαβάτσκυ. Ένας χώρος, δηλαδή, χωρίς διαστάσεις, αλλά και με όλες τις διαστάσεις σε λανθάνουσα κατάσταση, χωρίς τίποτα άλλο, με όλα εν δυνάμει. Ή ακόμα, ένας κύκλος με το κέντρο πουθενά και την περιφέρεια παντού ή αντίστροφα. Το Χάος του Ησιόδου ή το λεγόμενο Κοίλον στον εσωτερισμό, είναι αυτός ο πρωταρχικός χώρος, το Απόλυτο Μηδέν, όπου όλες οι ενέργειες είναι “εν δυνάμει”. Είναι απόλυτα κενός, είναι το Αιώνιο Ένα. Είναι το Πρωταρχικό, ο Αμιτάμπα του κινέζικου Βουδισμού που ταυτίζεται με το Παραβραχμάν(Μαχαπουρούσα) και τη Μουλαπρακρίτι, τις ξεχωριστές όψεις του Ενός στην Ινδία. Είναι η Παντοδύναμη, πανταχού Παρουσία. Στις ινδουιστικές Βέδδες “ο Παραβραχμάν ξυπνάει από την Άχρονη νάρκη του, το Πνεύμα δονείται και Δημιουργεί μέσα στο κενό του απέραντου Κοίλου, της Κοσμικής Μήτρας”.

Η ομοιότητα αυτών των διδασκαλιών της πανάρχαιας Σοφίας με τις πρόσφατες επιστημονικές ανακαλύψεις, είναι καταπληκτική. Θεωρίες όπως, για παράδειγμα, του Πληθωριστικού Σύμπαντος της Μεγάλης Έκρηξης, της Υπερχορδής, του Κβαντικού Κενού, της Αρχής της Αβεβαιότητας, αποτελούν με μεγάλη προσέγγιση, μια επιστροφή στην Εσωτερική Κοσμογένεση. Όποιος γνωρίζει καλά τις διδασκαλίες των εσωτερικών σχολών της Ανατολής θα εντυπωσιαστεί από τη φοβερή ομοιότητα ανάμεσα σε αυτές και στα συμπεράσματα της κβαντικής θεωρίας, σύμφωνα με την οποία ακόμα και στη θερμοκρασία το απόλυτου μηδενός, το κενό περιέχει ενέργεια, την ονομαζόμενη “ενέργεια μηδενικού σημείου”. Στο κενό υπάρχουν ηλεκτρομαγνητικά πεδία και οι διακυμάνσεις και παραμορφώσεις τους δημιουργούν σωματίδια, δηλαδή φυσαλλίδες στο Κοίλον και οι πολύ μεγάλες ταχύτητες των κινήσεών τους μας δίνουν την ψευδαίσθηση της ¨γεμάτης¨ύλης.

Ο Αινστάϊν πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στην αναζήτηση της θεωρίας του ενιαίου πεδίου. Το Μπράχμαν των Ινδουιστών, το Νταρμακάγια των Βουδιστών ή το Ταό μπορούν να θεωρηθούν κατά κάποιο τρόπο σαν οι τρεις διαφορετικές εκφράσεις του ενιαίου αυτού πεδίου, απ’ όπου δεν πηγάζουν μόνον τα φαινόμενα που απασχολούν τη φυσική, αλλά και όλα τα άλλα φαινόμενα του κόσμου. Σύμφωνα, λοιπόν, με την ανατολική άποψη, η πραγματικότητα που κρύβεται πίσω από απ’ όλα αυτά τα φαινόμενα είναι ανώτερη από κάθε μορφή και δεν μπορεί να υποταχθεί σε περιγραφές και αναφορές ιδιοτήτων. Γι’ αυτόν το λόγο χαρακτηρίστηκε σαν άμορφη, ασύλληπτη, κενή. Η κενότητα όμως αυτή δεν έχει καμία σχέση με την ανυπαρξία. Αντίθετα, αντιπροσωπεύει την ουσία όλων των μορφών και την πηγή κάθε ζωής. Διαβάζουμε λοιπόν στις Ουπανισάδες: «Το Μπράχμαν είναι Ζωή. Το Μπράχμαν είναι Χαρά. Το Μπράχμαν είναι το ίδιο πράγμα με το Κενό. Πράγματι, το Κενό είναι το ίδιο πράγμα με τη Χαρά».

Οι Βουδιστές εκφράζουν την ίδια ακριβώς ιδέα όταν ονομάζουν την απώτερη αλήθεια «Σουνιάτα»(Κενότητα) και υποστηρίζουν πως η «ζωντανή Κενότητα» γεννάει όλες τις μορφές του φαινομενικού κόσμου. Οι Ταοϊστές με τη σειρά τους δηλώνουν μια παρόμοια αέναη δημιουργικότητα στο Ταό και το χαρακτηρίζουν με τη σειρά τους «κενό». «Το Ταό του Ουρανού είναι Κενό και άμορφο» γράφει το Κουάν–Τσε και ο Λάο Τσε χρησιμοποιεί αρκετές αλληγορίες για να περιγράψει την κυριαρχική κενότητα. Συχνά παρομοιάζει το Ταό μ’ ένα δοχείο χωρίς πάτο, που μπορεί γι’ αυτόν το λόγο να χωρέσει έναν άπειρο αριθμό αντικειμένων. Και ο Λάμα Γκοβίτα γράφει: «Η σχέση της μορφής και του «κενού» δεν μπορεί να θεωρηθεί σαν μια κατάσταση αμοιβαίου αποκλεισμού, αλλά σαν διπλή όψη της ίδιας πραγματικότητας, όπου τα δυο στοιχεία συνυπάρχουν και συνεργάζονται ακατάπαυστα». Το κενό λοιπόν όχι μόνον δεν είναι άδειο, αλλά περιέχει και εν δυνάμει κάθε μορφή του κόσμου των σωματιδίων. Φαίνεται όμως ότι οι μορφές αυτές με την σειρά τους, είναι μεταβατικές και πρόσκαιρες εκδηλώσεις του αιώνιου και πανταχού παρόντος Κενού.

«Η Φύση αποστρέφεται το Κενό» έλεγαν οι Περιπατητικοί οι οποίοι κατανοούσαν το γιατί ο Δημόκριτος και ο δάσκαλός του Λεύκιππος δίδασκαν πως οι πρώτες αρχές όλων των πραγμάτων που περιέχονταν στο Σύμπαν ήταν άτομα και ένα κενό. Αυτό το τελευταίο σημαίνει απλώς την κρυμμένη Θεότητα -κατά την ιουδαϊκή Καμπαλά- ή τη Δύναμη, η οποία πριν από την εκδήλωση μεταβίβασε την αρχική ώθηση σ’αυτά τα άτομα. Πριν απ’ αυτό ήταν το μεγάλο Τίποτα, και ονομάζεται “Άϊν Σοφ” ή “ΟΥ-Δ-ΕΝ”. Και επομένως από κάθε άποψη ήταν ένα Κενό ή Χάος. Αυτό το Χάος, όμως, έγινε η “Ψυχή του Κόσμου”, όπως λένε οι Πυθαγόρειοι, αλλά και ο Πλάτωνας.

Κατά δε την Ινδική διδασκαλία, η Θεότητα με το σχήμα της Ακάσα (μια μορφή του Αιθέρα ) διαποτίζει όλα τα πράγματα και γι’ αυτό ονομάστηκε από τους θεουργούς «το ζών πυρ», «το πνεύμα του Φωτός» και μερικές φορές Magnes. Ήταν η υψίστη Θεότητα η οποία, σύμφωνα με τον Πλάτωνα, έκτισε το σύμπαν στο γεωμετρικό σχήμα του Δωδεκάεδρου.

Και στις ινδικές Βέδες διαβάζουμε:«Στην αρχή ήταν εκείνο, που μόνο υπάρχει, το μοναδικό Ένα, δίχως δεύτερο. Άλλοι λένε: στην αρχή, ήταν εκείνο που μόνο του δεν υπάρχει, το μοναδικό Ένα, δίχως δεύτερο. Τότε ούτε το ον ούτε το μη-ον υπήρχε. Δεν υπήρχε ούτε το διάστημα, ούτε ο ουρανός πέρα από αυτό. Ποιο ήταν το περιεχόμενο; Πού ήταν; Ποιός το φύλαγε; Ούτε ζωή ούτε μη-ζωή δεν υπήρχαν. Ούτε ο θάνατος ούτε ο μη-θάνατος δεν υπήρχαν τότε, κανένα σημάδι δεν ξεχώριζε τη νύχτα από την ημέρα. Και από αυτό που δεν είναι, γεννήθηκε εκείνο που είναι…Τούτη η δημιουργία από πού αναδίδεται αν έχει κατασκευαστεί ή αν όχι; Αυτός που ξαγρυπνά πάνω στο υψηλότερο μέρος του ουρανού το ξέρει δίχως αμφιβολία. Ή μήπως κι’ αυτός δεν το ξέρει;».

Συνειδητότητα και Φωτισμένο Κενό

Στα πλαίσια της κινέζικης φιλοσοφίας, η ιδέα του πεδίου μπορεί γενικότερα να οριστεί ως μια συνεχής κατάσταση χρόνου η οποία δεν βρίσκεται μόνο στην έννοια του Ταό, που περιγράφεται κενό και άμορφο, αλλά παράλληλα σαν μήτρα όλων των μορφών, όπως προαναφέρθηκε. Την ξανασυναντάμε στην έννοια του Τσι που σημαίνει ‘αέριο’ ή ‘αιθέρας’ και χρησιμοποιείται για να περιγράψει τη ζωική πνοή ή αλλιώς την ενέργεια που δίνει ζωή στο κόσμο. Και ο κινέζος φιλοσοφος Τσινγκ Τσάι γράφει: «Το Μεγάλο Κενό δεν μπορεί παρά να αποτελείται από Τσι, το οποίο υποχρεωμένο αφ’ εαυτού του να συμπυκνώνεται για να δώσει μορφή σε όλα τα πράγματα, που με τη σειρά τους είναι υποχρεωμένα να διαλυθούν κάποια στιγμή μέσα στο Μεγάλο Κενό».

Και σύμφωνα με τον Regis Dutheil, καθηγητή ιατρικής φυσικής και βιοφυσικής στο Πανεπιστήμιο Poitier στη Γαλλία, κάθε άτομο διαθέτει ένα ηλεκτρομαγνητικό πεδίο, ως χαρακτηριστική ‘υπογραφή’. Αυτό το πεδίο που το παρομοίωσε ως άλλο σύμπαν και το οποίο το βάφτισε «υπερφωτεινό χωροχρόνο», απαρτίζεται μονάχα από κίνηση, πληροφόρηση και συνειδητότητα. Επειδή είμαστε δυναμικά συστήματα που συνεχώς λαμβάνουμε και εκπέμπουμε ενέργεια, ο κάθε άνθρωπος επηρεάζει το συγκινησιακό πεδίο των άλλων. Και κάθε ανθρώπινο ον συνεχώς δημιουργεί κύματα και ρεύματα συγκινησιακής ενέργειας ανάλογα με τον τρόπο που αντιδρά στον κόσμο που το περιβάλλει, αρνητικά, θετικά ή ουδέτερα. Τα ρεύματα αυτά, τώρα, μας ωθούν να επαναλάβουμε τα ίδια συναισθήματα κι έτσι αναπτύσσονται κι άλλο. Γίνεται λοιπόν φανερό, ότι όσο οι άνθρωποι συνεχίζουν να σκέπτονται μηχανικά και να αισθάνονται με τις παλιές απαρχαιωμένες συνήθειες, δεν μπορούν να αφυπνίσουν τη συνείδηση, μπλοκαρισμένοι μέσα στο “εγώ”. Αυτή θα συνεχίσει υπνωτισμένη και δεν θα αναβλύσει αυτό που στη Γιόγκα της Κενότητας(ατραπός της Υπερβατικής Σοφίας) λέγεται Μποτισίτα και σημαίνει ανεπτυγμένη και αφυπνισμένη συνείδηση.

Βλέπουμε πως, το κβαντικό κενό, η Πράκριτι αυτή η θεία Μήτρα που δημιουργεί την κάθε στιγμή, γίνεται ο «συνειδητός ολογραφικός μηχανισμός πληροφοριών που καταγράφει την ιστορική εμπειρία της ύλης μα και τις μελλοντικές διαθέσεις αυτής. Με άλλα λόγια, αυτό που χρειάζεται η ανθρωπότητα σήμερα και καλείται άμεσα να το πράξει, είναι αυτό που ο Δον Χουάν, στα βιβλία του Κάρλος Καστανέντα, ονόμαζε ‘παραφύλαξη’, δηλαδή την πράξη μετατόπισης του σημείου συναρμογής και την διατήρησή του στο νέο σημείο στο οποίο μετατοπίστηκε. Από τη στιγμή που θα μετακινηθεί, το να σταθεροποιηθεί στη νέα του θέση είναι μια πραγματική τέχνη. Όποιος δεν μπορεί να το κατορθώσει δεν θα μπορέσει ποτέ να αντιληφθεί νέους κόσμους μ’ έναν τρόπο ξεκάθαρο. Θα τους αντιλαμβάνεται με έναν τρόπο χαοτικό και σχετικό. Και αν τελικά η μετατόπιση επιτευχθεί, αυτό το νέο σημείο και ο καινούργιος ατομικός μα και συλλογικός κόσμος είναι έτοιμος να φύγει από τα σκοτάδια και να προβάλλει ένας φωτεινός κόσμος στα μάτια του καθενός που θα το επιχειρήσει. Γιατί, στο φωτισμένο κενό δεν υπάρχει δυαδικότητα και η μηχανή της σχετικότητας δεν θα λειτουργήσει. Όλη η σχετικότητα του Αινστάϊν θα καταστρεφόταν στο φωτισμένο κενό.

Το δε πέρασμα στο φωτισμένο κενό γίνεται στη κατάσταση του Σαμάντι(έκσταση), που είναι η ανώτερη κατάσταση της Γιόγκα. Επίσης, επιτυγχάνεται και μέσω του Υπερβατικού Διαλογισμού κατά τον οποίο δίνεται μια αίσθηση αυτοεπιβολής, και έτσι το άτομο νιώθει ικανό να αλλάξει τα μοτίβα των παλιών συνηθειών του και να φτάσει στην Πραντχάνα που είναι η Αδιαφοροποίητος Ουσία, το Ακασικό πεδίο δηλαδή. Όπως τελικά αντιλαμβανόμαστε, η ροή στο φωτισμένο κενό γίνεται μόνον δια μέσου του μεγάλου άλματος, του «κβαντικού άλματος» στον κόσμο των ηλεκτρονίων και των φωτονίων που αδιάκοπα κινούνται καταστρέφοντας κόσμους μέσα από το χορό του Σίβα και ανασκευάζοντας ιδέες στο Μπράχμα για να τους συντηρήσει ο Βισνού.

Αρχαία Σοφία και σύγχρονη φυσική, λοιπόν, τείνουν να εκφράζουν τις ίδιες αναλογίες. Και όπως το «Κενό» των μυστικιστών, έτσι και το «κενό» της φυσικής δεν αντιπροσωπεύει την κατάσταση μιας πλήρους ανυπαρξίας, αλλά αντίθετα περιέχει δυναμικά κάθε μορφή του κόσμου των σωματιδίων. Οι μορφές αυτές με την σειρά τους, δεν είναι ανεξάρτητες φυσικές οντότητες, αλλά μεταβατικές και πρόσκαιρες εκδηλώσεις του αιωνίου και πανταχού παρόντος Κενού. «Η μορφή είναι το κενό και το κενό είναι μορφή. Το κενό δεν διαφέρει από τη μορφή, η μορφή δεν διαφέρει από το κενό. Ό,τι είναι το κενό είναι και η μορφή, ό,τι είναι η μορφή είναι και το κενό», λέει μια περίφημη βουδιστική Σούτρα. Έτσι, η σχέση των στοιχειωδών σωματιδίων -από τα οποία απαρτίζεται όλος ο κόσμος μας και εμείς- με το κενό είναι μια σχέση δυναμική στη βαθύτερη ουσία της. Το κενό είναι στην πραγματικότητα ένα «ολοζώντανο Φωτεινό Κενό», που πάλλεται σύμφωνα με τους αιώνιους ρυθμούς της δημιουργίας και της καταστροφής.

Η ατομική μας εξέλιξη είναι η βασική προϋπόθεση της ανθρώπινης επιβίωσης σε αυτόν τον πλανήτη. Δεν υπάρχουν ξεχωριστά όντα, αντικείμενα, γεγονότα ή καταστάσεις. Όλα αυτά αντιστοιχούν στον συγκεκριμένο παρατηρητή του οποίου γίνονται αντικείμενα παρατήρησης. Και σύμφωνα με τους ερευνητές, το αντικείμενο της παρατήρησης ξεπηδάει από το κβαντικό πεδίο παίρνοντας συγκεκριμένη μορφή και μετρήσιμη υπόσταση μόνο όταν ο παρατηρητής το παρατηρήσει. Το σώμα και ο νους μας είναι οι πιο περιορισμένες όψεις της πραγματικότητας μας. Στο βαθύτερο επίπεδο του εαυτού μας είμαστε ενέργεια –κενό– συνειδητότητα. Γιατί όπως γράφει, επίσης, ο Λάμα Γκοβίτα: «Η ρευστότητα και η κενότητα της ύλης την κάνει λογικά υπάκουη στη δική μας σκέψη και επιθυμία, και η σχέση της μορφής και του κενού δεν μπορεί να θεωρηθεί σαν μια κατάσταση αμοιβαίου ή εν μέρει αποκλεισμού, αλλά σαν διπλή όψη της ίδιας πραγματικότητας, όπου τα δυο μέρη συνυπάρχουν και συνεργάζονται ακατάπαυστα».

*Η Σάση Χότζογλου είναι ψυχολόγος και ερευνήτρια εναλλακτικών μεθόδων θεραπείας.